اندوخته و پویایی کربن خاک پس از آتش¬سوزی در مراتع نیمه استپی چهارمحال و بختیاری

نویسندگان

جلال حیدری

شجاع قربانی دشتکی

فایز رئیسی

پژمان طهماسبی

چکیده

آتش­سوزی پوشش گیاهی مراتع یکی از دخالت­های مهم بشر در اکوسیستم است که می تواند فرایندهای این اکوسیستم­ها به ویژه معدنی شدن کربن خاک را دگرگون سازد. هدف از این پژوهش، بررسی پیامد آتش سوزی پوشش گیاهی بر توزیع ماده آلی و توان معدنی شدن کربن خاک (تنفس میکروبی) در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. برای آن، مراتعی با تاریخچه ی آتش سوزی گوناگون که در سال های 1387، 1388 و 1389 به ترتیب 3، 2 و 1 سال پیش از این بررسی دچار آتش سوزی شده بودند، گزینش گردید. نمونه­­برداری از دو لایه رویین (10-0 سانتی­متر) و زیرین (25-15 سانتی­متر) خاک، از هر جایگاه دچار آتش­سوزی و جایگاه کنار آن که دچار آتش نشده بود (شاهد) در 9 تکرار (سرهم 108 نمونه) انجام شد. سپس پیامد آتش بر اندوخته ماده آلی خاک، معدنی شدن کربن، تندی معدنی شدن کربن در کل خاک و خاکدانه های درشت و ریز با آزمون t مستقل در سطح احتمال 5 درصد بررسی شد. این پژوهش نشان داد که اندوخته ماده آلی خاک در نمونه های رویین، 1 و 2 سال پس از آتش سوزی در برابر شاهد به­طور معنی­دار کاهش یافت. آتش سبب کاهش معنی­دار معدنی شدن کربن تنها در لایه رویین 1 سال پس از آتش شد، به گونه­ای که کربن معدنی شده خاک در برابر شاهد 22 درصد کاهش یافت. پیامد آتش سوزی بر تندی معدنی شدن کربن خاک 1 و 2 سال پس از آتش در برابر مناطق شاهد معنی دار بود و تندی معدنی شدن کربن خاک در این تیمارها در برابر شاهد به ترتیب 34 و 22 درصد افزایش یافت. افزون بر آن، معدنی شدن کربن در لایه رویین و زیرین بخش درشت ماده آلی در تیمار 1 سال پس از آتش در برابر شاهد کاهش معنی­دار نشان داد. در مجموع می­توان دریافت که آتش سوزی در سال های نخستین پس از رخداد آن سبب کاهش تندی انباشت کربن[1] در خاک شد، که با گذشت زمان پیامدهای زیانبار آن بر خاک تا اندازه­ای کاهش یافت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اندوخته و پویایی کربن خاک پس از آتش سوزی در مراتع نیمه استپی چهارمحال و بختیاری

آتش­سوزی پوشش گیاهی مراتع یکی از دخالت­های مهم بشر در اکوسیستم است که می تواند فرایندهای این اکوسیستم­ها به ویژه معدنی شدن کربن خاک را دگرگون سازد. هدف از این پژوهش، بررسی پیامد آتش سوزی پوشش گیاهی بر توزیع ماده آلی و توان معدنی شدن کربن خاک (تنفس میکروبی) در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. برای آن، مراتعی با تاریخچه ی آتش سوزی گوناگون که در سال های 1387، 1388 و 138...

متن کامل

نسبت لایه‌بندی ماده آلی خاک و پایداری خاکدانه‌ها تحت تأثیر آتش‌سوزی در مراتع نیمه استپی چهارمحال و بختیاری

نسبت لایه‌بندیماده آلی خاک و پایداری خاکدانه­ها را می‌توان به عنوان شاخص‌های کیفیت خاک تحت شرایط مختلف از جمله آتش­سوزی پوشش گیاهی مراتع محسوب کرد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر آتش‌سوزی پوشش گیاهی بر نسبت لایه­بندی ماده آلی خاک، پایداری خاکدانه­ها و توزیع ماده آلی در خاکدانه­های ریز و درشت در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. بدین‌ منظور، مراتعی با تاریخچه‌ی ...

متن کامل

اندوخته کربن روی زمینی و خاک کبوده (Populus alba L.) در فاصله کاشت‌های مختلف در استان چهارمحال و بختیاری

ترسیب کربن اتمسفری در اندام‌های گیاهی و خاک‌های زیر آنها از سازوکارهای مقابله با بحران گرمایش زمین است. این مطالعه به‌منظور بررسی ترسیب کربن در ساختار زی‌توده و خاک تحت کشت صنوبر کبوده (Populous alba L.) در فواصل کشت مختلف در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. ابتدا چهار قطعه یک‌هکتاری صنوبرکاری‌شده با کبوده با سن یکسان (10 ساله) و با فواصل کاشت مختلف (0/5×0/5، 1×1، 2×2 و 4×4 متر) در شرایط مشاب...

متن کامل

کیفیت علوفه گونه های مرتعی در مراتع نیمه استپی کرسنک چهارمحال و بختیاری

آگاهی از جواب گویی علوفه مرتع به نیاز روزانه واحد دامی چراکننده در مرتع، یکی از موارد ضروری در تعادل دام و مرتع می باشد. به همین منظور در پژوهش حاضر، از 32 گونه گیاهی که از گونه های مهم و مورد چرای دام در مراتع نیمه استپی کرسنک چهارمحال و بختیاریمی باشند، در سه مرحله رشد (رشد رویشی، گل دهی و بذردهی) نمونه برداری شد. در هر مرحله 3 نمونه و برای هر نمونه 3 پایه گیاهی قطع گردید. پس از اندازه گیری د...

متن کامل

اثر تلفیقی دوره آتش‌سوزی و شدت چرا بر شاخص‌های تنوع گیاهی در مراتع نیمه استپی چهارمحال بختیاری

 این پژوهش با هدف بررسی تأثیر تلفیقی آتش‌سوزی و چرا بر شاخص‌های تنوع گیاهی در مراتع نیمه استپی استان چهارمحال بختیاری انجام گرفت. بنابراین 16 سایت با دوره‌های مختلف، آتش‌سوزی و شدت چرایی انتخاب و در هر سایت 18 پلات در امتداد ترانسکت‌ها تعیین و نمونه‌برداری به روش سیستماتیک- تصادفی انجام گرفت. سپس شاخص‌های تنوع گونه‌ای و بتا محاسبه گردید. به منظور تعیین اثرات آتش، چرا و سال و اثرات تلفیقی آن‌ها ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دانش آب و خاک

ناشر: دانشگاه تبریز

ISSN 2008-5133

دوره 23

شماره 4 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023